وَمَا مَنَعَنَا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآيَاتِ إِلَّا أَنْ كَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَآتَيْنَا ثَمُودَ النَّاقَةَ مُبْصِرَةً فَظَلَمُوا بِهَا وَمَا نُرْسِلُ بِالْآيَاتِ إِلَّا تَخْوِيفًا

ترجمه: «ما را از فرستادن آیات باز نداشت جز اینکه پیشینیان آن‌ها را تکذیب کردند، و به قوم ثمود شتر ماده‌ای روشنگر دادیم، پس به آن ستم ورزیدند، و ما آیات را جز برای بیم دادن نمی‌فرستیم.»

نکات کلیدی:

• تکذیب و خوف: وجود اضطراب و نگرانی در مسیر.
• ناکامی و ظلم: شکست حتمی به دلیل بی‌توجهی به نشانه‌ها.
• عدم شفافیت: ابهام در شناخت طرف مقابل.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل پیامدهای منفی.

وَإِذْ قُلْنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا يَزِيدُهُمْ إِلَّا طُغْيَانًا كَبِيرًا

ترجمه: «و هنگامی که به تو گفتیم پروردگارت بر مردم احاطه دارد، و رؤیایی که به تو نشان دادیم و درخت ملعون در قرآن را جز برای فتنه مردم قرار ندادیم، و آن‌ها را بیم می‌دهیم، ولی جز بر طغیان بزرگشان نمی‌افزاید.»

نکات کلیدی:

• فتنه و طغیان: مشکلات و پلیدی در مسیر.
• ناکامی و اضطراب: شکست حتمی و گرفتاری.
• عدم رهایی: نبود راه گریز از مشکلات.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل پیامدهای منفی.

وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ قَالَ أَأَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِينًا

ترجمه: «و هنگامی که به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده کنید، همگی سجده کردند جز ابلیس که گفت: آیا برای کسی که از گل آفریدی سجده کنم؟»

نکات کلیدی:

• نافرمانی و اختلاف: درگیری و تفرقه در مسیر.
• ناآگاهی: غرور و جهل به ناکامی منجر می‌شود.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل پیامدهای منفی.

قَالَ أَرَأَيْتَكَ هَذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا

ترجمه: «گفت: این کسی را که بر من برتری دادی، اگر تا روز قیامت به من مهلت دهی، فرزندانش را جز اندکی به انحراف می‌کشانم.»

نکات کلیدی:

• دشمنی و خطر: وجود دشمنان آگاه و تهدیدکننده.
• شکست حتمی: ناکامی در مسیر.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل مخاطرات.

قَالَ اذْهَبْ فَمَنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَاؤُكُمْ جَزَاءً مَوْفُورًا

ترجمه: «گفت: برو، هر که از آن‌ها تو را پیروی کند، جهنم جزای شماست، جزایی کامل.»

نکات کلیدی:

• عذاب و ناکامی: زیان و حرمان حتمی.
• خطر حتمی: شکست قطعی در مسیر.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل زیان‌بار بودن.

وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلَّا غُرُورًا

ترجمه: «و هر که را توانستی با صدایت به فریب آور، و با سواران و پیادگانت بر آن‌ها بتاز، و در اموال و فرزندانشان شریک شو، و به آن‌ها وعده بده، و شیطان جز فریب به آن‌ها وعده نمی‌دهد.»

نکات کلیدی:

• پیچیدگی و فریب: شکوه ظاهری اما بی‌حاصلی.
• بی‌ثمری: نبود نتیجه مثبت در مسیر.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل فریبندگی.

إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ وَكَفَى بِرَبِّكَ وَكِيلًا

ترجمه: «به‌راستی که بر بندگان من تسلطی نداری، و پروردگارت برای وکالت کافی است.»

نکات کلیدی:

• مشکلات اولیه: آغاز کار سخت و پرزحمت.
• پایان موفق: نتیجه مثبت با توکل بر خدا.
• توصیه: پیگیری مسیر با توکل و صبر.

رَبُّكُمُ الَّذِي يُزْجِي لَكُمُ الْفُلْكَ فِي الْبَحْرِ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا

ترجمه: «پروردگار شماست که کشتی را برای شما در دریا به حرکت درمی‌آورد تا از فضل او بهره جویید، زیرا او به شما مهربان است.»

نکات کلیدی:

• گشایش و رحمت: خیر و منفعت در مسیر.
• زحمت و مخاطره: سختی کار نیازمند توکل.
• عنایت الهی: حمایت خداوند با جوینده است.
• توصیه: اقدام با توکل و دقت.

وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا

ترجمه: «و به‌راستی فرزندان آدم را گرامی داشتیم و آن‌ها را در خشکی و دریا برنشاندیم و از چیزهای پاکیزه روزی‌شان دادیم و بر بسیاری از آفریدگان خود برتری‌شان بخشیدیم.»

نکات کلیدی:

• گرامی‌داشت و خیر: منفعت عمومی در مسیر.
• مخاطرات احتمالی: عدم اختصاص خیر به جوینده.
• گستردگی: آزادی عمل در چگونگی انجام کار.
• توصیه: پیگیری با دقت و توجه.

وَإِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ إِلَّا إِيَّاهُ فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ وَكَانَ الْإِنْسَانُ كَفُورًا

ترجمه: «و چون در دریا به شما گزندی رسد، جز او هر که را می‌خوانید گم می‌شود، پس چون شما را به خشکی نجات داد، روی برتافتید، و انسان ناسپاس است.»

نکات کلیدی:

• گشایش و نعمت: منفعت مادی در مسیر.
• کفران و ناکامی: خطر ناسپاسی و نگرانی.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل پیامدهای منفی.

أَفَأَمِنْتُمْ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمْ جَانِبَ الْبَرِّ أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا ثُمَّ لَا تَجِدُوا لَكُمْ وَكِيلًا

ترجمه: «آیا ایمن شده‌اید که شما را در کناره خشکی فرو برد یا بر شما تندبادی سنگ‌باران فرستد، سپس برای خود وکیلی نیابید؟»

نکات کلیدی:

• خطر و عذاب: حوادث زیان‌بار مانند ورشکستگی یا آتش‌سوزی.
• عدم حمایت: نبود حامی در برابر مشکلات.
• هشدار: ترک این مسیر به دلیل مخاطرات.

أَمْ أَمِنْتُمْ أَنْ يُعِيدَكُمْ فِيهِ تَارَةً أُخْرَى فَيُرْسِلَ عَلَيْكُمْ قَاصِفًا مِنَ الرِّيحِ فَيُغْرِقَكُمْ بِمَا كَفَرْتُمْ ثُمَّ لَا تَجِدُوا لَكُمْ عَلَيْنَا بِهِ تَبِيعًا

ترجمه: «یا ایمن شده‌اید که شما را بار دیگر به دریا بازگرداند و تندبادی سخت بر شما بفرستد و به سبب کفرتان غرقتان کند، سپس در برابر ما برای خود یاوری نیابید؟»

نکات کلیدی:

• پیچیدگی و سختی: گره‌های بسیار در کار.
• حوادث زیان‌بار: احتمال تصادف، مرگ یا درگیری.
• هشدار: اجتناب از این مسیر به دلیل زیان‌بار بودن.

با نظارت صادق خادمی