مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ ۙ وَلَٰكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ ۖ وَأَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ

خداوند هیچ شتر بحیره، سائبه، وصیله یا حام قرار نداده است، ولی کافران بر خدا دروغ می‌بندند و بیشترشان نمی‌اندیشند.

درنگ: این آیه برای کارهایی که ظاهراً خیر اما باطناً زیان‌بارند مناسب نیست. استخاره‌کننده باید از انتخاب‌هایی که به ناسپاسی یا ظلم منجر می‌شوند، دوری گزیند.

وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَىٰ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا ۚ أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ

و چون به آنان گفته شود به‌سوی آنچه خدا نازل کرده و به‌سوی پیامبر بیایید، گویند: آنچه پدرانمان را بر آن یافته‌ایم ما را بس است. آیا هرچند پدرانشان چیزی نمی‌دانستند و هدایت نیافته بودند؟

درنگ: این آیه هشداری است علیه انتخاب‌هایی که ریشه در تعصب یا ناآگاهی دارند. استخاره‌کننده باید با بصیرت و آگاهی از چنین کارهایی پرهیز کند.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ ۖ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ ۚ إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، به خودتان بپردازید. اگر هدایت یافته باشید، گمراهی دیگران به شما زیانی نمی‌رساند. بازگشت همگی‌تان به‌سوی خداست، پس شما را به آنچه می‌کردید آگاه می‌کند.

درنگ: این آیه برای کارهایی مناسب است که نیازمند استقامت فردی و پایبندی به هدایت الهی هستند، اما نتیجه‌ای خیر در پی دارند.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ إِنْ أَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَأَصَابَتْكُمْ مُصِيبَةُ الْمَوْتِ ۚ تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلَاةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِي بِهِ ثَمَنًا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۙ وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللَّهِ إِنَّا إِذًا لَمِنَ الْآثِمِينَ

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد، هنگام وصیت، دو شاهد عادل از خودتان یا دو تن از غیر خودتان، اگر در سفر باشید و مصیبت مرگ به شما برسد، گواه گیرید. اگر شک کردید، آن دو را پس از نماز نگاه دارید تا به خدا سوگند خورند که به آن بهایی نستانیم، هرچند خویشاوند باشد، و شهادت خدا را کتمان نکنیم که در آن صورت از گناهکارانیم.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با چالش‌های سنگین و نتایج دیرهنگام همراه هستند، مناسب نیست. احتیاط لازم است.

فَإِنْ عُثِرَ عَلَىٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْمًا فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ فَيُقْسِمَانِ بِاللَّهِ لَشَهَادَتُنَا أَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَا إِنَّا إِذًا لَمِنَ الظَّالِمِينَ

و اگر معلوم شد که آن دو مرتکب گناهی شده‌اند، دو تن دیگر از کسانی که بر آن‌ها ستم روا داشته شده به جای آن‌ها قرار گیرند و به خدا سوگند خورند که شهادت ما از شهادت آن‌ها درست‌تر است و تجاوز نکرده‌ایم، که در آن صورت از ستمگرانیم.

درنگ: این آیه هشداری است علیه کارهایی که با پیچیدگی و احتمال ظلم همراه‌اند. استخاره‌کننده باید از آن اجتناب کند.

ذَٰلِكَ أَدْنَىٰ أَنْ يَأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلَىٰ وَجْهِهَا أَوْ يَخَافُوا أَنْ تُرَدَّ أَيْمَانٌ بَعْدَ أَيْمَانِهِمْ ۗ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاسْمَعُوا ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ

این نزدیک‌تر است به اینکه شهادت را به‌درستی ادا کنند یا بترسند که سوگندهایشان پس از سوگندهای دیگران رد شود. و از خدا پروا کنید و بشنوید. و خدا قوم فاسق را هدایت نمی‌کند.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با فسق و انحراف همراه‌اند هشداری قاطع است. استخاره‌کننده باید به ارزش‌های معنوی و اخروی توجه کند.

يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ ۖ قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ

روزی که خدا پیامبران را گرد آورد و گوید: چه پاسخی به شما داده شد؟ گویند: ما را هیچ دانشی نیست، تو خود دانای غیب‌هایی.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با ارزش‌های الهی و معنوی همخوانی دارند، بسیار مناسب است. استخاره‌کننده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.

إِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَعَلَىٰ وَالِدَتِكَ إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا ۖ وَإِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ ۖ وَإِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنْفُخُ فِيهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِإِذْنِي ۖ وَتُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِي ۖ وَإِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ بِإِذْنِي ۖ وَإِذْ كَفَفْتُ بَنِي إِسْرَائِيلَ عَنْكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ

آنگاه که خدا گفت: ای عیسی پسر مریم، نعمت مرا بر خود و بر مادرت یاد کن، آنگاه که تو را با روح‌القدس تأیید کردم که در گهواره و در میانسالی با مردم سخن گفتی، و آنگاه که تو را کتاب و حکمت و تورات و انجیل آموختم، و آنگاه که به اذنم از گِل به‌صورت پرنده‌ای ساختی و در آن دمیدی، پس به اذنم پرنده‌ای شد، و نابینای مادرزاد و پیس را به اذنم شفا دادی، و آنگاه که به اذنم مردگان را زنده بیرون آوردی، و آنگاه که بنی‌اسرائیل را از تو باز داشتم وقتی با نشانه‌های روشن به‌سویشان آمدی، پس کافرانشان گفتند: این جز جادویی آشکار نیست.

درنگ: این آیه برای کارهایی مناسب است که خیر والایی دارند اما ممکن است با سوءتفاهم یا موانع مواجه شوند. صبر و ایمان لازم است.

وَإِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوَارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بِي وَبِرَسُولِي قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ

و هنگامی که به حواریون وحی کردم که به من و به پیامبرم ایمان بیاورید، گفتند: ایمان آوردیم و گواه باش که ما تسلیم‌شدگانیم.

درنگ: این آیه برای کارهایی مناسب است که جنبه معنوی قوی دارند اما با چالش‌های ظاهری همراه‌اند. توجه به باطن معنوی کار ضروری است.

إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ ۖ قَالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

آنگاه که حواریون گفتند: ای عیسی پسر مریم، آیا پروردگارت می‌تواند برای ما از آسمان مائده‌ای نازل کند؟ گفت: اگر مؤمنید، از خدا پروا کنید.

درنگ: این آیه برای کارهایی مناسب است که موفقیت آن‌ها به ایمان و تقوای استخاره‌کننده وابسته است. با اطمینان و تقوا اقدام شود.

قَالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِدِينَ

گفتند: می‌خواهیم از آن بخوریم و دل‌هایمان آرام گیرد و بدانیم که به ما راست گفته‌ای و بر آن از گواهان باشیم.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با آرامش، اطمینان و نتایج پایدار همراه‌اند، بسیار مناسب است. اقدام با اطمینان کامل توصیه می‌شود.

قَالَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنْزِلْ عَلَيْنَا مَائِدَةً مِنَ السَّمَاءِ تَكُونُ لَنَا عِيدًا لِأَوَّلِنَا وَآخِرِنَا وَآيَةً مِنْكَ ۖ وَارْزُقْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ

عیسی پسر مریم گفت: خدایا، پروردگارا، برای ما از آسمان مائده‌ای فروفرست تا برای اولین و آخرین ما عیدی باشد و نشانه‌ای از تو، و ما را روزی ده که تو بهترین روزی‌دهندگان هستی.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با خیر و برکت الهی و نتایج ماندگار همراه‌اند، بسیار مناسب است. اقدام با اطمینان کامل توصیه می‌شود.

قَالَ اللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْ ۖ فَمَنْ يَكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَإِنِّي أُعَذِّبُهُ عَذَابًا لَا أُعَذِّبُهُ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ

خدا گفت: من آن را بر شما فرومی‌فرستم، پس هر کس از شما پس از آن کفر ورزد، او را عذابی کنم که هیچ‌یک از جهانیان را آن‌گونه عذاب نکرده‌ام.

درنگ: این آیه هشداری است برای کارهایی که خیر ظاهری دارند اما با خطر کفر و عذاب همراه‌اند. احتیاط کامل لازم است.

وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّي إِلَٰهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ ۖ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ ۚ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ ۚ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ

و هنگامی که خدا گفت: ای عیسی پسر مریم، آیا تو به مردم گفتی که من و مادرم را به جای خدا به خدایی گیرید؟ گفت: منزهی تو، مرا نرسد که چیزی را که حق من نیست بگویم. اگر آن را گفته بودم، تو خود می‌دانستی. تو آنچه در دل من است می‌دانی و من آنچه در ذات توست نمی‌دانم. تو خود دانای غیب‌هایی.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با نیت خالص و هدایت الهی همراه‌اند، بسیار مناسب است. اقدام با اطمینان توصیه می‌شود.

مَا قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا مَا أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ ۚ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا مَا دُمْتُ فِيهِمْ ۚ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ ۚ وَأَنْتَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

من جز آنچه به من فرمان دادی به آنان نگفتم که خدا، پروردگار من و پروردگار شما را بپرستید. و تا هنگامی که در میانشان بودم بر آنان گواه بودم، و چون مرا برگرفتی، تو خود بر آنان نگهبان بودی، و تو بر هر چیزی گواهی.

درنگ: این آیه برای کارهایی که با عبودیت و پایبندی به دستورات الهی همراه‌اند، بسیار مناسب است. اقدام با اطمینان توصیه می‌شود.

با نظارت صادق خادمی