متن درس
استخاره قرآنی: تحلیل و تبیین آیات سوره‌های الحاقه و المعارج
برگرفته از درس‌گفتارهای آیت‌الله محمدرضا نکونام قدس‌سره، جلسه ۳۷۶
مقدمه
استخاره قرآنی، چونان چراغی هدایتگر در مسیر تصمیم‌گیری، با تکیه بر حکمت بی‌کران قرآن کریم، راهنمایی معنوی و عمیق برای انسان در پیچ و خم‌های زندگی فراهم می‌آورد. این روش، که ریشه در اعتماد به اراده الهی و کلام وحی دارد، با تفسیر آیات در چارچوبی معنادار، به تبیین نتایج احتمالی تصمیمات می‌پردازد..
بخش اول: تحلیل آیات سوره الحاقه
سوره الحاقه، با تبیین عاقبت اعمال انسان‌ها در روز قیامت، آیینه‌ای است که سرنوشت تصمیمات را در برابر دیده‌گان قرار می‌دهد. آیات این سوره، از حسرت و ندامت گناهکاران تا هدایت و یقین مؤمنان، طیف گسترده‌ای از معانی را در بر می‌گیرند. در چارچوب استخاره قرآنی، این آیات به‌عنوان نشانه‌هایی برای تصمیم‌گیری تفسیر می‌شوند که هر یک، با توجه به محتوای خود، هشداری یا بشارت‌دهنده هستند.
آیه ۲۵: حسرت و ندامت در ناکامی
وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيَهْ
و اما آن که نامه اعمالش به دست چپش داده شود، می‌گوید: ای کاش نامه‌ام را به من نداده بودند.
این آیه، چونان آینه‌ای که حقیقت اعمال را بازمی‌تاباند، حال فردی را ترسیم می‌کند که در روز قیامت، به دلیل عملکرد ناشایست، گرفتار حسرت و پشیمانی است. در استخاره قرآنی، این آیه نشانه‌ای بس منفی و هشداردهنده است که از ناکامی کامل و پشیمانی عمیق در اقدام مورد نظر خبر می‌دهد. تصمیم‌گیرنده، در این مسیر، باید با احتیاط تمام گام بردارد، زیرا احتمال شکست و زیان بسیار بالاست.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی کامل و حسرت عمیق در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط کامل عمل کند.
آیه ۲۷: آرزوی مرگ در برابر ناکامی
يَا لَيْتَهَا كَانَتِ الْقَاضِيَةَ
ای کاش مرگ کارم را یکسره کرده بود.
این آیه، ادامه حسرت فرد گناهکار است که آرزوی مرگ می‌کند تا از این وضعیت رهایی یابد. در استخاره، این آیه نشانه‌ای بسیار منفی است که به شدت ناکامی و درماندگی اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید از اقدام مورد نظر به‌طور کامل اجتناب ورزد، زیرا این مسیر به پشیمانی عمیق و ناامیدی منجر خواهد شد.
درنگ: این آیه در استخاره، بیانگر شدت ناکامی و پشیمانی است که ممکن است فرد را به ناامیدی سوق دهد. اجتناب از اقدام مورد نظر اکیداً توصیه می‌شود.
آیه ۲۸: از دست رفتن قدرت و دارایی
مَا أَغْنَى عَنِّي مَالِيَهْ هَلَكَ عَنِّي سُلْطَانِيَهْ
مالم برایم سودی نبخشید. قدرت و سلطنتم از من سلب شد.
این آیه، چونان طوفانی که همه دارایی‌ها را در هم می‌کوبد، به از دست رفتن منابع مادی و معنوی اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که از ناتوانی کامل در تحقق اهداف و از دست رفتن همه امکانات خبر می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با دقت و احتیاط از این مسیر دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، نشان‌دهنده ناتوانی کامل و از دست رفتن همه منابع در مسیر اقدام مورد نظر است. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
آیه ۲۹: گرفتاری و محدودیت
خُذُوهُ فَغُلُّوهُ
او را بگیرید و در بند کنید.
این آیه، چونان زنجیری که روح را در بند می‌کشد، به مجازات الهی و محدودیت شدید اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به گرفتاری و فشار در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. اجتناب از این تصمیم به شدت توصیه می‌شود.
درنگ: این آیه در استخاره، به گرفتاری شدید، محدودیت و فشار در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. اجتناب از این تصمیم به شدت توصیه می‌شود.
آیه ۳۰: مجازات سخت و دشوار
ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ
سپس او را به جهنم درافکنید.
این آیه، چونان شعله‌ای سوزان، به مجازات سخت در جهنم اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به ناکامی مطلق و گرفتاری در شرایط دشوار هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از اقدام مورد نظر به‌طور کامل اجتناب ورزد.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی مطلق و گرفتاری در شرایط بسیار دشوار اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید از اقدام مورد نظر به‌طور کامل اجتناب کند.
آیه ۳۱: زنجیرهای طاقت‌فرسا
ثُمَّ فِي سِلْسِلَةٍ ذَرْعُهَا سَبْعُونَ ذِرَاعًا فَاسْلُكُوهُ
سپس او را در زنجیری که طولش هفتاد ذراع است بکشید.
این آیه، چونان زنجیری سنگین و دراز، به محدودیت‌های طاقت‌فرسا اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به گرفتاری‌های طولانی‌مدت و پیچیده هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این مسیر به‌طور کامل دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به محدودیت‌های شدید و گرفتاری‌های طولانی‌مدت در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام به‌طور کامل دوری کند.
آیه ۳۲: فقدان ایمان و ناکامی
إِنَّهُ كَانَ لَا يُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ
زیرا او به خدای بزرگ ایمان نداشت.
این آیه، ریشه ناکامی را در فقدان ایمان به خداوند می‌جوید. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به عدم موفقیت به دلیل نبود توکل و ایمان اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید نیت خود را بازنگری کرده و از اقدام مورد نظر اجتناب ورزد.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی ناشی از عدم ایمان و اعتماد به هدایت الهی اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید نیت خود را بازنگری کرده و از اقدام مورد نظر اجتناب کند.
آیه ۳۳: بخل و تنگ‌نظری
وَلَا يَحُضُّ عَلَى طَعَامِ الْمِسْكِينِ
و به اطعام بینوا ترغیب نمی‌کرد.
این آیه، چونان آیینه‌ای که خودخواهی را بازمی‌تاباند، به بخل و عدم توجه به نیازمندان اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به ناکامی ناشی از تنگ‌نظری هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید نیت خود را اصلاح کرده و از اقدام مورد نظر دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی ناشی از بخل و عدم توجه به دیگران هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از اقدام مورد نظر اجتناب کرده و به اصلاح نیت خود بپردازد.
آیه ۳۴: انزوا و بی‌پناهی
فَلَيْسَ لَهُ الْيَوْمَ هَاهُنَا حَمِيمٌ
پس امروز در اینجا برای او هیچ دوست صمیمی‌ای نیست.
این آیه، چونان بیابانی بی‌آب و علف، به تنهایی و بی‌پناهی اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به انزوا و عدم حمایت در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به دنبال حمایت‌های لازم بوده و از این مسیر دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به بی‌پناهی و انزوای ناشی از اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کرده و به دنبال حمایت‌های لازم باشد.
آیه ۳۵: محرومیت و سختی
وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنْ غِسْلِينٍ
و هیچ غذایی جز از چرک و خونابه نیست.
این آیه، چونان تصویری از محرومیت مطلق، به شرایط اسف‌بار در جهنم اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به محرومیت شدید و دشواری‌های طاقت‌فرسا هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به محرومیت شدید و شرایط بسیار دشوار در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
آیه ۳۶: عذاب گناهکاران
لَا يَأْكُلُهُ إِلَّا الْخَاطِئُونَ
جز گناهکاران آن را نمی‌خورند.
این آیه، بر عذاب اختصاصی گناهکاران تأکید دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به ناکامی و گرفتاری ناشی از خطاها اشاره می‌کند. تصمیم‌گیرنده باید نیت خود را اصلاح کرده و از اقدام مورد نظر اجتناب ورزد.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی و گرفتاری ناشی از خطاها در اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام اجتناب کرده و نیت خود را اصلاح کند.
آیه ۳۷: سوگند به امور آشکار
فَلَا أُقْسِمُ بِمَا تُبْصِرُونَ
پس سوگند به آنچه می‌بینید.
این آیه، به سوگند الهی به امور قابل رؤیت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای متوسط و نه چندان مطلوب است که به ضرورت تأمل و احتیاط در تصمیم‌گیری اشاره می‌کند. تصمیم‌گیرنده باید با دقت بیشتری عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ضرورت تأمل و احتیاط در اقدام مورد نظر اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید با دقت بیشتری عمل کند.
آیه ۳۸: سوگند به امور پنهان
وَمَا لَا تُبْصِرُونَ
و آنچه نمی‌بینید.
این آیه، به سوگند الهی به امور غیرقابل رؤیت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای منفی است که به ناشناخته بودن نتایج و احتمال ناکامی هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از شتاب‌زدگی اجتناب کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناشناخته بودن نتایج و احتمال ناکامی در اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از شتاب‌زدگی اجتناب کند.
آیه ۳۹: کلام رسول کریم
إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ
که آن سخن فرستاده‌ای بزرگوار است.
این آیه، چونان ستاره‌ای درخشان، به اصالت و اعتبار کلام الهی اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت و عالی است که به موفقیت و هدایت الهی در اقدام مورد نظر بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اعتماد به این هدایت اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت و هدایت الهی در اقدام مورد نظر اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اعتماد به این هدایت اقدام کند.
آیه ۴۰: رد شاعرانگی قرآن
وَمَا هُوَ بِقَوْلِ شَاعِرٍ قَلِيلًا مَا تُؤْمِنُونَ
و آن سخن شاعر نیست، اندک ایمان می‌آورید.
این آیه، بر الهی بودن قرآن و رد شاعرانگی آن تأکید دارد. در استخاره، نشانه‌ای متوسط و نه چندان مطلوب است که به ضعف ایمان و تردید در تصمیم‌گیری هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید ایمان خود را تقویت کرده و با احتیاط عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ضعف ایمان و تردید در تصمیم‌گیری هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید ایمان خود را تقویت کرده و با احتیاط عمل کند.
آیه ۴۱: رد کاهنانه بودن قرآن
وَلَا بِقَوْلِ كَاهِنٍ قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ
و سخن کاهن نیست، اندک پند می‌گیرید.
این آیه، بر رد ادعای کاهنانه بودن قرآن تأکید دارد. در استخاره، نشانه‌ای متوسط و نه چندان مطلوب است که به عدم توجه به پندها و عبرت‌ها هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با تأمل و دقت بیشتری عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به عدم توجه به پندها و عبرت‌ها در تصمیم‌گیری هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با تأمل و دقت بیشتری عمل کند.
آیه ۴۲: نزول از پروردگار جهانیان
تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ
فرو فرستاده‌ای از جانب پروردگار جهانیان است.
این آیه، چونان بارانی از حکمت، به الهی بودن قرآن اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای مثبت است که به هدایت و موفقیت به شرط توکل به خداوند بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به هدایت الهی و موفقیت در اقدام مورد نظر به شرط توکل اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
آیات ۴۳ تا ۴۵: هشدار به دروغ‌بستن بر خدا
وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِيلِ لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْيَمِينِ ثُمَّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِينَ
و اگر [پیامبر] برخی سخنان را به دروغ به ما نسبت می‌داد، هر آینه او را به سختی می‌گرفتیم، سپس رگ گردنش را می‌بریدیم.
این آیات، چونان شمشیری بران، به مجازات الهی برای دروغ‌بستن به خداوند اشاره دارند. در استخاره، به‌صورت مجموعه‌ای بسیار منفی و خطرناک تفسیر می‌شوند که به ناکامی شدید و عواقب وخیم هشدار می‌دهند. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام اجتناب ورزد.
درنگ: این مجموعه آیات در استخاره، به ناکامی شدید و خطر در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام اجتناب کند.
آیه ۴۶: حتمیت مجازات الهی
فَمَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِينَ
و هیچ‌یک از شما نمی‌توانستید مانع [مجازات] او شوید.
این آیه، چونان دیواری استوار، بر حتمیت مجازات الهی تأکید دارد. در استخاره، نشانه‌ای منفی است که به ناکامی و عدم امکان رهایی از عواقب نامطلوب هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناکامی و عدم امکان رهایی از عواقب نامطلوب هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
آیه ۴۷: پند برای پرهیزگاران
وَإِنَّهُ لَتَذْكِرَةٌ لِلْمُتَّقِينَ
و آن برای پرهیزگاران پندی است.
این آیه، چونان مشعلی در تاریکی، به نقش قرآن به‌عنوان پند برای پرهیزگاران اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای متوسط و نه چندان مطلوب است که به ضرورت توجه به پندهای الهی و احتیاط تأکید دارد.
درنگ: این آیه در استخاره، به ضرورت توجه به پندهای الهی و احتیاط در تصمیم‌گیری اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید با دقت عمل کند.
آیه ۴۸: تکذیب‌کنندگان هدایت
وَإِنَّا لَنَعْلَمُ أَنَّ مِنْكُمْ مُكَذِّبِينَ
و ما می‌دانیم که از شما تکذیب‌کنندگانی هستند.
این آیه، به وجود تکذیب‌کنندگان قرآن اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای منفی است که به تردید و عدم پذیرش هدایت الهی هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید ایمان خود را تقویت کرده و از شتاب‌زدگی اجتناب کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به تردید و عدم پذیرش هدایت الهی هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید ایمان خود را تقویت کرده و از شتاب‌زدگی اجتناب کند.
آیه ۴۹: حسرت کافران
وَإِنَّهُ لَحَسْرَةٌ عَلَى الْكَافِرِينَ
و آن برای کافران حسرتی است.
این آیه، چونان آهی از سر ندامت، به حسرت کافران اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای منفی است که به پشیمانی و ناکامی در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به پشیمانی و ناکامی در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
آیه ۵۰: حق الیقین
وَإِنَّهُ لَحَقُّ الْيَقِينِ
و آن حق الیقین است.
این آیه، چونان خورشیدی درخشان، به حقیقت مطلق قرآن اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت و عالی است که به موفقیت و یقین در اقدام مورد نظر بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت و یقین در اقدام مورد نظر به شرط توکل به خداوند اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
آیه ۵۱: تسبیح پروردگار
فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ
پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح گوی.
این آیه، چونان نغمه‌ای الهی، به ستایش خداوند دعوت می‌کند. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت و عالی است که به موفقیت، برکت و هدایت الهی بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با توکل و تسبیح خداوند اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت، برکت و هدایت الهی در اقدام مورد نظر اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با توکل و تسبیح خداوند اقدام کند.
نتیجه‌گیری بخش اول
آیات سوره الحاقه، چونان نقشه‌ای از سرنوشت انسان، از حسرت و ندامت تا هدایت و یقین را در بر می‌گیرند. در استخاره قرآنی، این آیات از هشدارهای جدی درباره ناکامی و گرفتاری تا بشارت‌های روشن از موفقیت و هدایت الهی را ارائه می‌دهند. تصمیم‌گیرنده باید با تأمل در این آیات، مسیر خود را با توکل و احتیاط انتخاب کند.
بخش دوم: تحلیل آیات سوره المعارج
سوره المعارج، با تبیین عظمت الهی و سرنوشت انسان‌ها، راهنمایی برای تصمیم‌گیری در مسیر زندگی ارائه می‌دهد. آیات این سوره، از مجازات کافران تا دعوت به صبر و توکل، معانی عمیقی را در چارچوب استخاره قرآنی به همراه دارند.
آیه ۱: درخواست عذاب و گرفتاری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ
به نام خداوند رحمان رحیم. درخواست‌کننده‌ای درخواست عذابی کرد که واقع‌شدنی است.
این آیه، چونان هشداری در دل طوفان، به درخواست عذاب توسط کافران اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای نه چندان مطلوب است که به احتمال وقوع گرفتاری‌هایی چون قتل، تصادف، زندان یا خسارت هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به احتمال وقوع گرفتاری‌های شدید در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
آیه ۲: عذاب غیرقابل اجتناب
لِلْكَافِرِينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ
برای کافران، که هیچ بازدارنده‌ای برای آن نیست.
این آیه، چونان دیواری نفوذناپذیر، بر حتمیت عذاب برای کافران تأکید دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به گرفتاری‌های شدید و غیرقابل اجتناب هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به گرفتاری‌های شدید و غیرقابل اجتناب در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
آیه ۳: عظمت و قدرت الهی
مِنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ
از جانب خداوند صاحب معارج.
این آیه، چونان قله‌ای بلند، به عظمت و قدرت خداوند اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت است که به توانمندی، قدرت و اصالت در اقدام مورد نظر بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به توانمندی و موفقیت در اقدام مورد نظر به شرط توکل به خداوند اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
آیه ۴: عروج فرشتگان و موفقیت بزرگ
تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ
فرشتگان و روح به سوی او عروج می‌کنند در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است.
این آیه، چونان پروازی به سوی آسمان‌های بی‌کران، به عظمت روز قیامت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت و سنگین است که به موفقیت بزرگ و بلندمرتبه بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با توکل به خداوند اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت بزرگ و بلندمرتبه در اقدام مورد نظر اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با توکل به خداوند اقدام کند.
آیه ۵: صبر نیکو
فَاصْبِرْ صَبْرًا جَمِيلًا
پس صبری نیکو پیشه کن.
این آیه، چونان درختی استوار در برابر طوفان، به ضرورت صبر و شکیبایی اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای مثبت است که به موفقیت به شرط استقامت بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با بردباری اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت در اقدام مورد نظر به شرط صبر و استقامت اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده باید با بردباری اقدام کند.
آیه ۶: انتظار و اضطراب
إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيدًا
آنان آن [روز] را دور می‌بینند.
این آیه، چونان راهی طولانی و پر پیچ و خم، به دیدگاه کافران درباره دوری روز قیامت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای سنگین و نه چندان مطلوب است که به گرفتاری و انتظار طولانی هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به گرفتاری و انتظار طولانی در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
آیه ۷: موفقیت نزدیک
وَنَرَاهُ قَرِيبًا
و ما آن را نزدیک می‌بینیم.
این آیه، چونان افقی روشن، به نزدیکی روز قیامت از منظر الهی اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار مثبت است که به موفقیت سریع و نزدیک بشارت می‌دهد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به موفقیت سریع و نزدیک در اقدام مورد نظر اشاره دارد. تصمیم‌گیرنده می‌تواند با اطمینان اقدام کند.
آیه ۸: آشفتگی و مشکلات
يَوْمَ تَكُونُ السَّمَاءُ كَالْمُهْلِ
روزی که آسمان مانند فلز گداخته شود.
این آیه، چونان آسمانی پرآشوب، به وضعیت آشفته روز قیامت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای نه چندان مطلوب است که به آشفتگی و مشکلات هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به آشفتگی و مشکلات در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
آیه ۹: ناپایداری و فروپاشی
وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ
و کوه‌ها مانند پشم رنگین شود.
این آیه، چونان کوهی که در برابر باد فرومی‌ریزد، به ناپایداری در روز قیامت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای منفی است که به فروپاشی و ناپایداری هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به ناپایداری و فروپاشی در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید از این اقدام دوری کند.
آیه ۱۰: انزوای اجتماعی
وَلَا يَسْأَلُ حَمِيمٌ حَمِيمًا
و هیچ دوست صمیمی‌ای از دوست صمیمی [خود] پرس‌وجو نکند.
این آیه، چونان شهری خاموش، به انزوا و بی‌توجهی در روز قیامت اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای نه چندان مطلوب است که به آشفتگی و انزوا هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به آشفتگی و انزوا در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید با احتیاط عمل کند.
آیه ۱۱: فشار و تنگنای شدید
يُبَصَّرُونَهُمْ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدِي مِنْ عَذَابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنِيهِ
آنان را می‌بینند، گناهکار آرزو می‌کند کاش می‌توانست از عذاب آن روز با [فدا کردن] فرزندانش رهایی یابد.
این آیه، چونان فریادی از عمق ندامت، به شدت حسرت گناهکار اشاره دارد. در استخاره، نشانه‌ای بسیار منفی است که به فشار و تنگنای شدید هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
درنگ: این آیه در استخاره، به فشار و تنگنای شدید در نتیجه اقدام مورد نظر هشدار می‌دهد. تصمیم‌گیرنده باید به‌طور کامل از این اقدام دوری کند.
نتیجه‌گیری بخش دوم
آیات سوره المعارج، چونان راهنمایی در مسیر پر فراز و نشیب زندگی، از هشدارهای جدی درباره گرفتاری‌ها تا بشارت‌های روشن از موفقیت و هدایت را در بر می‌گیرند. تصمیم‌گیرنده باید با تأمل در این آیات، با توکل و صبر، مسیر خود را انتخاب کند.
جمع‌بندی نهایی
تحلیل آیات سوره‌های الحاقه و المعارج در چارچوب استخاره قرآنی، چونان نقشه‌ای از سرنوشت، تنوع معانی و نتایج را در تصمیم‌گیری به تصویر می‌کشد. این آیات، از نشانه‌های هشداردهنده درباره ناکامی و گرفتاری تا بشارت‌های هدایت‌بخش درباره موفقیت و یقین را در بر می‌گیرند. آیات منفی، چونان چراغی سرخ، به اجتناب از اقدامات پرخطر فرمان می‌دهند، در حالی که آیات مثبت، چونان مشعلی سبز، به توکل و صبر در مسیر هدایت الهی دعوت می‌کنند. این نوشتار، با نگاهی ژرف و علمی، تلاش کرده است تا راهنمایی جامع برای تصمیم‌گیری معنوی ارائه دهد، تا مخاطبان با تأمل در کلام الهی، مسیر خود را با حکمت و بصیرت برگزینند.
با نظارت صادق خادمی